We zijn gewend om onze levens richting te geven met een stip aan de horizon. Een doel dat ons houvast biedt, dat richting en betekenis geeft. Maar wat als die stip niet meer vaststaat? Wat als elke stip die je zet, direct door de tijd, de markt of technologie onder je voeten wordt weggeslagen?

In een tijd waarin salarissen verdampen tegenover huizenprijzen, opleidingen hun waarde verliezen en AI menselijke functies overneemt, voelt het zetten van doelen steeds meer als een illusie. Wendbaar zijn klinkt mooi, maar de fluïditeit van mogelijkheden verdampt zodra systemen, politiek en economie muren optrekken. Het gevolg: een gevoel van vastzitten. De vraag ‘waarheen?’ wordt vervangen door een ‘waarom nog?’

De drie lagen van betekenis

Misschien moeten we ophouden de toekomst als één rechte lijn te zien. Er zijn drie lagen die in elkaar grijpen:

De pragmatische laag – geld, werk, wonen. Het fundament dat brood op de plank zet maar vaak beklemd voelt.

De creatieve laag – ideeën, fascinaties, projecten. De plek waar energie vrijkomt, maar waar verveling op de loer ligt.

De existentiële laag – zin, relevantie, betekenis. Wat je overdraagt aan je kinderen, hoe je voelt dat je leven waarde heeft.

Het probleem ontstaat wanneer we één laag proberen te verheffen tot allesbepalend. Alleen werken verstikt, alleen scheppen blijft leeg, alleen betekenis zoeken zonder basis geeft geen bodem. De kunst ligt in het toelaten dat ze elkaar aanvullen. Niet dé stip, maar een patroon van stippen, dichterbij en steeds opnieuw te herijken.

Een dynamisch kompas

Wat helpt, is niet het najagen van een verre stip, maar het bouwen van een flexibel kompas. Een basisbaan voor stabiliteit. Ruimte voor schepping en spel, juist omdat verveling onderdeel is van je motor. En een gezinsleven waarin adaptiviteit niet angstig voelt, maar natuurlijk wordt.

De toekomst vraagt geen blind doel, maar een manier van leven waarin je telkens opnieuw mag oriënteren. Relevantie is niet iets dat je vindt in de buitenwereld, maar iets dat je creëert in de dagelijkse keuzes die je maakt.

Misschien is de horizon niet langer een rechte lijn, maar een mozaïek. En in dat mozaïek ligt niet minder betekenis, maar juist de vrijheid om telkens opnieuw te scheppen.